Een gemeente kan zijn taken slechts uitvoeren als ze over voldoende financiële middelen beschikt. Een lokale overheid int om die redenen belastingen om inkomsten te genereren. Daarnaast zijn er ook inkomsten uit de exploitatie van gebouwen, het verlenen van diensten en verkoop. Een gemeente heeft namelijk heel wat kosten en uitgaven. Het is als lokaal bestuur ook interessant om te investeren. De opmaak van een realistische, werkbare en onderbouwde begroting aan het begin van de legislatuur is dus nuttig zodat de grenzen van wat financieel mogelijk is ook duidelijk zijn. Ten slotte is het afbouwen van de gemeenteschuld zeker een punt dat men niet kan negeren. Een schuld weegt namelijk op het budget en op de financiële gezondheid van een lokale overheid. Men dient dus best te streven naar een schuldenvrije gemeente door gefaseerd aan schuldafbouw te doen.

Inkomsten

Het grootste deel van de inkomsten komt uit belastingen. De belangrijkste zijn de personenbelasting en het zogenaamde kadastraal inkomen. De personenbelasting wordt bepaald op basis van uw inkomen. Het kadastraal inkomen wordt bepaald door de grootte van uw eigendom, voor de meeste inwoners gaat het over uw eigen woning. Daarnaast bestaat er ook nog een milieubelasting met een vast bedrag die hoofdzakelijk gebruikt wordt om de afvalophaling te betalen.

De perceptie leeft dat de belastingen in Jabbeke hoog zijn. In een vergelijkende studie naar aanleiding van een eventuele gemeentefusie bleek dat Jabbeke in vergelijking met zijn buurgemeenten op geen enkele post de hoogste belasting heft, maar gemiddeld is onze belastingdruk bij de hoogste van de buurgemeenten. De perceptie is dus correct. Om die reden bestaat er ook een politieke vraag om de personenbelastingen te verlagen. Groen Jabbeke is daar geen voorstander van en dit om volgende redenen.

Groen Jabbeke pleit er voor om geen wijzigingen aan te brengen aan zowel de personenbelasting als het kadastraal inkomen. Een verhoging van de belastingen zal Groen Jabbeke evenwel nooit steunen. We stellen vast dat de personenbelastingen en het kadastraal inkomen zeer rechtvaardige belastingen zijn waarbij de hoogste inkomens het meest bijdragen. Wanneer je die belastingen verlaagd, gaat het grootste deel van de inkomsten die de gemeente niet int terug naar de mensen die het het minst nodig hebben. Belangrijk om te vermelden is dat het kadastraal inkomen in Jabbeke in vergelijking met de buurgemeenten eerder in het midden is te situeren. We menen dat niet de belastingen zelf het probleem zijn, maar dat u niet genoeg waar krijgt voor uw geld. Er moet ook rekening gehouden worden met het feit dat lokale besturen in de toekomst te maken zullen krijgen met verhoogde kosten. Wie een beetje vooruit wil kijken, weet dat onder andere de klimaatverandering ons veel geld zal kosten.

De milieubelasting is een belasting met een vast bedrag dat niet afhankelijk is van uw inkomen, maar van uw gezinssituatie. Alleenstaanden betalen vandaag 37,5 € en gezinnen 50 €. Alleenstaanden worden dus proportioneel zwaarder belast wat helemaal niet rechtvaardig is. In de gemeenteraad hebben we meermaals zonder succes gevraagd om de milieubelasting te verlagen naar 25 euro voor alleenstaanden. Groot was onze verbazing toen bleek dat alleenstaande ouders het hoogste bedrag moesten betalen omdat ze beschouwd worden als een gezin. Voor een partij die stelt op te komen voor gezinnen is dat weinig christelijk. We berekenden dat de verlaging van de belasting ongeveer 50.000 euro per jaar zou kosten. Een bedrag dat gemakkelijk te dragen is voor de gemeente. We ijveren om de milieubelasting helemaal af te schaffen wegens onrechtvaardig en ook betaalbaar voor het lokaal bestuur. In die zin willen we meewerken aan een verlaging of afschaffing belastingen als dat op een rechtvaardige wijze kan gebeuren.

Exploitatie, verkoop, diensten

De gemeente Jabbeke haalt inkomsten uit verschillende zaken zoals het aanbieden van bepaalde diensten, verkoop van producten en verhuur. Gekende voorbeelden zijn de klusjesdienst van het OCMW, het verhuur van zalen zoals de parochiezalen of zalen in het VTC en het SPC en de verkoop van drankjes in de cafetaria's. Hoewel dit niet de grootste inkomenspost is, zijn de bedragen toch behoorlijk. We pleitten er voor om de prijzen daarvan aanvaardbaar en zelfs goedkoop te houden waarbij prioriteit wordt gegeven aan de eigen inwoners. Al wat aangeboden wordt, werd immers opgericht met belastinggeld.

Schulden

De schuldenlast van de gemeente Jabbeke was lange tijd zeer hoog. Met de intrede van N-VA Jabbeke in 2012 in de gemeenteraad was de financiële situatie van de gemeente een constante in de oppositie die ze voerden. CD&V Jabbeke nam maatregelen en de schulden zijn na 12 jaar beleid drastisch gedaald door een besparingspolitiek op het personeel. De gevolgen daarvan worden nu duidelijk voelbaar.

In het verhaal van de brandweerfactuur won Jabbeke en rechtszaak en kreeg 2,5 miljoen euro op de rekening geschreven. Een interessant bedrag waar politieke discussie over bestond. We wezen het bestuur er op dat dit een opportuniteit is om de schulden hiermee eenmalig drastisch te gaan verminderen en op een niveau te brengen dat het geen zorg meer hoeft te zijn in de toekomst. Zo kunnen we toekomstige beleidsmakers en bestuurders financiële ademruimte geven om een effectief beleid te voeren. Inzake financiën moet je verder durven kijken dan de volgende verkiezing. Groen Jabbeke wil de schuldaflossing gefaseerd verder zetten om in de toekomst zicht te krijgen op een financieel gezonde gemeente en het personeel ten alle tijde te ontzien.

Uitgaven

De uitgaven zijn wellicht het meest belangrijke gegeven van elk lokaal bestuur. In de uitgaven zie je ook vaak een bepaalde visie van de meerderheid terug en wordt duidelijk waar de prioriteiten liggen. Opvallend is dat de uitgaven in Jabbeke steeds exponentieel stijgen wanneer de verkiezingen naderbij komen. Verkiezingen zijn belangrijk voor politici, maar als je ook je budgettair beleid daarop richt, heeft dit weinig met goed bestuur te maken. Gebruik maken van belastinggeld om een politieke campagne te ondersteunen, is zeer laakbaar en toont vaak aan dat er niet goed bestuurd is geweest. Een perfect voorbeeld is de plotse vergroening van ronde punten in de gemeente. Wie de politiek een beetje heeft gevolgd, weet dat dit hoegenaamd geen prioriteit is en het geld voor belangrijkere zaken kan gebruikt worden zoals de grote tekorten in kinderopvang aantonen.

Groen Jabbeke wil de uitgaven rationeel beoordelen. Dit betekent niet dat we de vinger te stevig op de knip willen houden. Een te streng besparingsbeleid is nefast gebleken voor de goede werking van de gemeente. Alle uitgaven moeten goed afgewogen worden. In die zin is er geen enkele ruimte meer voor zogenaamde prestigeprojecten. Dit is echt niet meer van deze tijd. Geen enkel bestuur kan een dergelijk onzorgvuldig omspringen met publieke financiën nog verantwoorden.

In het kader van transparantie en efficiënt omgaan met belastinggeld willen we de openbare aanbesteding als absolute norm herintroduceren. Op die manier kan het bestuur op zoek gaan naar de laagste prijs voor haar kosten en projecten met behoud van kwaliteit. We zagen in het verleden dat het bestuur systematisch bepaalde bedrijven aanschreef zonder te zoeken naar de beste prijs en kwaliteit. Voor dringende zaken kan dat al eens verantwoord worden, maar wanneer dit structureel gebeurt, verlies je op lange termijn veel geld.

Een bestuur kan tot op zekere hoogte kosten maken zonder dit aan de gemeenteraad voor te leggen. Dat zijn voornamelijk kosten die vallen onder de noemer dagelijks bestuur en die nodig zijn om de dagelijkse werking te garanderen. Die kosten zijn gebonden aan een maximumbedrag dat niet overschreden mag worden. Indien dat toch gebeurt, moet dit ter stemming komen voor de gemeenteraad. Recent vroeg het bestuur in naam van de financieel directeur om dit bedrag te verhogen zodat ze minder vaak hun uitgaven dienen te verantwoorden. We hebben daar deels begrip voor, omdat alles duurder wordt en het bedrag misschien moet aangepast worden aan de nieuwe realiteit. We vroegen dan ook om slechts een specifiek voorbeeld te geven om de verhoging te verantwoorden, maar dat kon het bestuur niet. Bij grotere kosten wordt ook vaak de salami-techniek toegepast waarbij de kosten in stukjes worden gehakt om zo onder het wettelijk bedrag te blijven en de uitgaven niet te moeten verantwoorden. Ook wat betreft de uitgaven is er dus heel wat werk aan de winkel.

Investeren

Een lokaal bestuur kan en moet ook investeren. Wanneer men investeert in financiële producten moet men steeds voorzichtig en waakzaam zijn. Er hangen daar vaak zeer grote risico's aan vast. Een gemeente beperkt zich best tot investeringen met een laag of geen risico. De keuze van een bank is daardoor niet zo vrijblijvend. Groen Jabbeke pleit er voor om de gemeentelijke financiën onder te brengen bij banken die ethisch beleggen. Zo vermijden we dat het geld van de gemeente geïnvesteerd wordt in wapenproducerende bedrijven of bedrijven die het niet nauw nemen met milieuverontreiniging of klimaatverandering. Een bijkomend voordeel is dat ze geen of weinig investeringsrisico's nemen en deze moesten dan ook niet kunstmatig van het faillissement worden gered naar aanleiding van de financiële crisis van 2008. Dergelijke structurele crisissen van het financiële systeem zullen nog voorkomen, maar wanneer is moeilijk in te schatten. Dan ben je best goed voorbereid.

Daarnaast wil Groen Jabbeke volop investeren in hernieuwbare energie. We doen dit uit bezorgdheid voor de klimaatverandering, maar met uit de pan swingende energieprijzen is dit ook financieel bijzonder interessant geworden. Op middellange termijn is het de bedoeling om te streven naar een klimaatneutrale gemeente.