Mobiliteit is een belangrijk thema in Groot-Jabbeke. Dat blijkt onder meer uit de vele vragen en klachten van inwoners. Er bestaat dan ook een aparte verkeerscommissie om deze punten te bespreken en adviezen te formuleren voor het schepencollege. Mobiliteit in onze gemeente is steeds een knelpunt geweest. Heel wat grote verbindingswegen lopen door onze gemeente. Wegen waar het lokale bestuur geen bevoegdheid over heeft, maar wel een grote impact hebben op de lokale mobiliteit. Daarnaast zijn er heel wat woningen en inwoners bijgekomen die zich hoofdzakelijk per auto verplaatsen vooral in het woon-werkverkeer. In Varsenare zag burgerbeweging Leefbaar Varsenare het licht die zich specifiek richtte op mobiliteit en ruimtelijke ordening. Kortom, Mobiliteit mag zeker als een politiek prioriteit beschouwd worden. Er bestaan echter grote verschillen tussen de verschillende deelgemeenten. Een aanpak op maat is dus nodig.

Verkeersscommissie

Telkens de gemeente een melding krijgt van een inwoner wat te maken heeft met de rijweg, het verkeer of de mobiliteit wordt dit punt toegevoegd aan de agenda van de verkeerscommissie. In die commissie zetelen gemeenteraadsleden van alle partijen en er wordt minstens 3 à 4 keer per jaar samengekomen. Het doel is om bij elke melding die op de agenda is gekomen een advies te formuleren aan het schepencollege die dan een beslissing kan nemen. We weten dat de gemeenteraadsleden hun best doen om alles goed te bekijken alvorens een advies te formuleren, maar ze doen het niet beter dan de modale burger.

Er kunnen vragen gesteld worden bij de efficiëntie van dergelijk orgaan. Omdat eender wie over eender wat een melding kan maken kan de vraag gesteld worden of dit wel een goede manier is om de agenda op te maken en over elk van die meldingen een advies te geven. Recent wisten we zelfs niet waar de persoon die de melding deed woonde, maar zijn vraag was wel ingrijpend voor de mobiliteit in een bepaalde wijk. Vaak gaat het dus over zeer individuele problemen en al te vaak wordt daar ook op ingegaan wellicht omwille van electorale redenen in de hoop dat de mensen tevreden zouden zijn. Dat heeft al geleid tot heel wat eigenaardige verkeerssituaties in onze gemeente. Beter zou zijn dat een gemeentelijke dienst mobiliteit of een externe organisatie al de meldingen meeneemt wanneer ze mobiliteitsplannen opmaken. Als je mobiliteit beleidsmatig wil aanpakken, dan heeft een verkeerscommissie zoals ze nu wordt georganiseerd weinig zin en werkt ze zelfs belemmerend.

Mobiliteitsplannen op maat

Reeds sinds het begin van de legislatuur, ondertussen ruim 5 jaar geleden, stelden we al voor om mobiliteitsproblemen in de dorpen planmatig en wetenschappelijk onderbouwd aan te pakken door mobiliteitsplannen op te laten maken. Geen enkele lokale politicus uit Jabbeke beschikt namelijk over enige behoorlijke kennis noch expertise inzake mobiliteit. Belangrijk daarbij is dat een externe organisatie die plannen onafhankelijk kan opmaken. Zo is er ook geen beïnvloeding van politici of inwoners. Dergelijke plannen bieden best ook verschillende te nemen opties zodat er keuzes kunnen gemaakt worden met een visie.

Een eerste plan werd besteld bij het bedrijf Vectiris en dit voor de ganse deelgemeente Varsenare. 3 verschillende scenario's kwamen uit de bus, het ene al ingrijpender dan het andere. De resultaten werden ook aan de inwoners meegedeeld bij een openbare samenkomst. Dat specifiek Varsenare werd gekozen is begrijpelijk. Het is ons meest dichtbevolkte deelgemeente geworden en de spits is er zeer druk. De lagere school is gelegen langs een vrij drukke verbindingsweg en de vraag naar een veilige schoolomgeving is logisch en terecht. Ook Leefbaar Varsenare raakte het thema aan. Heel wat inwoners klagen het drukke verkeer aan. Tot op vandaag heeft het bestuur het plan in de koelkast laten zitten. Verkiezingskoorts en onderlinge twisten zijn daar de oorzaak van. Het wijzigen van verkeersstromen in je gemeente staat niet in steen gebeiteld en kan altijd opnieuw afgevoerd worden, maar je moet het toch op zijn minst eens proberen. Een gemiste kans.

Stalhille, een prachtig polderdorp, telt weinig wegen en wordt hoofdzakelijk gekenmerkt door de Cathilleweg. Onder de inwoners is er veel ongenoegen over het snelle auto- en het zware landbouwverkeer. Daarnaast is er ook een tekort aan parking. Stalhille heeft nochtans geen ruimte te kort. Initiatieven om kleine strookjes landbouwgrond te kopen gingen niet door. Er werd ook niet sterk aangedrongen en onteigening werd zelfs niet overwogen. Er werd wel dure bouwgrond gekocht voor parking, maar dit perceel is slecht ingepland en kan maar een klein aantal auto's aan. Dat zijn heel dure parkeerplaatsen die het algemene tekort niet zullen oplossen. De brede en lange Cathilleweg nodigt natuurlijk uit om snel te rijden. Deze hoofdweg is wel aan een grondige herziening toe. Omwille van de breedte zou het creëren van parkeerplaatsen geen probleem mogen zijn als je de rijweg sterk afslankt. Zo krijg je ook de mogelijkheid voor een gescheiden fietspad en een verbeterd voetpad. Via een paar kleine ingrepen op een smallere rijweg kan zo ook de snelheid verlaagd worden.

Het centrum van Jabbeke wordt doorkruist door de stationsstraat en de Permekelaan die een gewestweg vormt en dus niet de bevoegdheid is van Jabbeke. Dat maakt het niet eenvoudige om veranderingen aan te brengen. Fietsen is daar nu gewoon gevaarlijk en sommige fietsers gebruiken het voetpad. Fietssuggestiestroken kunnen een beetje helpen, maar zijn geen wondermiddel. De 2 basisscholen trekken veel verkeer naar zich toe op specifieke momenten en de veiligheid van de kinderen is prioriteit. Er werd volop geëxperimenteerd om de omgeving veiliger te maken, maar het dossier werd stilletjes aan een lijdensweg voor alle betrokkenen. Het idee van een eenrichtingsverkeer werd uiteindelijk wel behouden aan de Klimtoren. Vectiris werd betrokken, maar kreeg slechts beperkte ruimte en hun voorstel om de parking aan het VTC te gebruiken is dan ook niet realistisch. We hebben reeds meermaals aangekaart dat gans het centrum van Jabbeke moet betrokken worden in een mobiliteitsplan. Ook inwoners van de meest nabije wijken vragen daar om, omdat ze te maken krijgen met sluipverkeer. Ten slotte is ook de dorpskernvernieuwing met de versmalling geen succes te noemen. De fietsers vinden het niet efficiënt en vaak ook ongemakkelijk. De snelheid is er soms zelfs verhoogd omdat chauffeurs er nog vlug voorbij willen. De veiligheid is er in principe op,achteruit gegaan.

In Zerkegem en Snellegem ligt de snelheid op de toegangswegen vaak hoog. Oude brede wegen met grote zichtbaarheid leiden tot hoge snelheden. De fietspaden zijn de naam soms niet waardig. De lokale politie geeft aan dat ze een verlaging van de snelheid van 70 naar 50 km/u niet geschikt vinden en ze dat niet zullen controleren. Ze pleit – zeer terecht – om onder meer in te zetten op brede gescheiden fietspaden. Voor de Eernegemweg waren er reeds plannen gemaakt, maar het bestuur keerde zijn kar in aanloop naar de verkiezingen en koos voor maatregelen die de lokale politie niet steunt. Voor onder meer de Bekegemstraat en de Snellegemstraat kan daar ook over nagedacht worden. Daarnaast zijn de voetpaden daar ook wel eens aan vernieuwing toe en kan er tegelijkertijd gedacht worden aan een verbeterde situatie.

Openbaar vervoer

De lijn stippelde een nieuw mobiliteitsplan uit waar de gemeenten zeggenschap in hadden. Voor onze gemeente was er zowel vooruitgang als achteruitgang afhankelijk van waar u woont. Stalhille kreeg een verbeterde verbinding na jaren van achterstelling. Voor Jabbeke bleven de veranderingen beperkt. Varsenare werd logischerwijze versterkt. We pleitten in het verleden om Varsenare te verbinden met het stadsnetwerk van Brugge wat werd gevolgd. De stadsbus rijdt echter maar tot het rond punt. Hopelijk komt daar nog verandering in. Zerkegem en Snellegem komen geschonden uit de plannen. De bediening is daar bijzonder slecht. Een gemeente als Aartrijke komt er veel beter uit. Dat had beter onderhandeld moeten worden. De lus die de avondlijn maakt kan inspirerend wreken.

Vrij centraal in het plan zijn de zogenaamde hopinpunten. We vroegen om aan deze punten ruim voldoende en aangepaste infrastructuur te voorzien voor een moderne fietsenparking. Zo kan het hopinpunt misschien een succes worden. De grote verkeersproblemen zal het wellicht niet oplossen. Bijzonder opmerkelijk is dat door een dispuut tussen het bestuur en De Lijn er in Varsenare 2 hopinpunten zullen komen, een aan de kerk en een aan het rondpunt. De halte aan het rondpunt zou het merendeel van de bussen bedienen wat ronduit absurd is en geen rekening houdt met de ganse deelgemeente.

Als buurdorp van centrumstad Brugge is er veel verkeer van en naar deze stad. Openbaar vervoer in de vorm van bussen zoals het nu bestaat is weinig aantrekkelijk. De bus staat immers in dezelfde spits en file waardoor je er helemaal geen tijd mee uitspaart. In Europese grootsteden nemen mensen het openbaar vervoer net omdat het vaak vlugger is. We willen nu al het idee van gescheiden busbeddingen op tafel gooien om openbaar vervoer weer aantrekkelijker te maken. Dat is wellicht de toekomst in een groter wordende stad. Op lange termijn zal de sneltram zijn intrede maken. Daar kan nu al eens over gesproken worden.

De trage weggebruiker

Fietsers en voetgangers zijn de trage weggebruikers. Vooral onder de fietsers is er de voorbije jaren veel veranderd. Er zijn bakfietsen, elektrische fietsen, speedpedelecs, koersfietsen, steps en ga zo maar verder. We moeten rekening houden met veranderende fietsvormen en (overdekte) fietsstallingen aan de hoppinpunten moeten daarop voorzien worden. Voet- en fietspaden worden vaak langdurig verwaarloosd. Ook zo in Jabbeke.

Bij de (her)aanleg van voet- en fietspaden nemen we vanuit Groen Jabbeke het fietsvademecum van de Vlaamse overheid als uitgangspunt waarbij we streven naar zo veel mogelijk afgescheiden voet- en fietspaden. Prioriteit moet gegeven worden aan drukke verkeerswegen en schoolomgeving. Het vademecum is echter een one-size-fits-all benadering waarbij er voorstellen worden gelanceerd zonder rekening te houden met de omgeving of de context. Het is belangrijk om het vademecum als een hulpmiddel en leidraad te beschouwen en niet als een strak te volgen gids.

De veiligheid rond de scholen is een blijvend aandachtspunt. De idee van een schoolstraat verdient aandacht en zeker voor Varsenare waar de school gelegen is aan een verbindingsweg. In Varsenare kan bijvoorbeeld in de schoolstraat een schoolstraat geïnstalleerd worden waarbij een half uur voor en na de schooluren de straat wordt afgesloten voor gemotoriseerd verkeer.

Trage wegen

Trage wegen zijn oude landwegels of kerkwegels die vroeger door het landschap slingerden en die kerken en dorpen met elkaar verbonden doorheen de velden. Het oorspronkelijk nut is reeds lang vergaan, maar deze trage wegen zijn wel uiterst geschikt om te wandelen of te fietsen. Het brengt de inwoners naar mooie landschappen in een rustige en veilige omgeving. Het dossier van de trage wegen sleept al lang aan. Veel van deze trage wegen zijn immers opgegaan in landbouwgebieden. Dat is ook de reden dat het dossier aansleept. We stellen voor om de bestaande trage wegen te beschermen en te herwaarderen. Daarnaast moet er in dialoog gegaan worden met de eigenaars van de gebieden die ze doorkruisen om te bekijken wat er mogelijk is om de trage wegen weer open te stellen. Trage wegen kunnen daarbij soms een nieuw traject volgen die rekening houdt met de privacy van de eigenaars.